تکنیک های نقاشی در دوره ابتدایی
پژوهشی، اردشیر، رشد معلم، آبان 1373، شماره 104.
وظیفه شما به عنوان معلم هنر دبستان چیست؟ پر کردن ساعتی از وقت دانش آموزان؟ ایجاد سرگرمی و تفریح یا ایجاد فضایی برای رشد قدرت خلاقیت کودک، همراه با بازی، سرگرمی و تفریح؟
معلم هنر می تواند با نحوه برخورد خود کلاسی سرشار از شادی، لذت و آزادی برای پرگشودن اندیشه و احساس کودک تشکیل دهد. اگر معلم هنر، کودک و هنر را بشناسد، کلاس هنر یکی از مفیدترین کلاس ها خواهد شد. زیرا معلم می تواند فضایی برای رشد قدرت خلاقیت کودک و فضایی سرشار از لذت اکتشاف ایجاد کند. اما خلاق بودن معلم شرط اصلی به وجود آمدن چنین فضایی است. اگر می خواهیم کودکانی خلاق بار آوریم، باید خود معلمی خلاق باشیم. فراموش نکنیم که معلم الگوی دانش آموز است.
پرورش قدرت خلاقیت در کودکان
در پرورش قدرت خلاقیت کودکان، مهمترین مسئله، شیوه برخورد معلم است. در کلاس هنر، می توان به اشکال متفاوت با کودکان کار کرد. تنوع شیوه ها به اندازه ای است که برای ذکر همه آنها با مشکل مواجه خواهیم شد. یکی از معمولی ترین نوع برخوردها این سات که به بچه ها الگو بدهیم و از آنها بخواهیم از الگوها کپی کنند. همچنین می توانیم آنان را آزاد بگذاریم و بخواهیم با آزادی تمام، نقاشی بکشند یا موضوع خاصی را در کلاس مطرح کنیم و بخواهیم همه طبق آن نقاشی بکشند و ....
ملم هوشیار، همیشه مناسب ترین روش را بر می گزیند. او با علم به اینکه هر روش چه نکات منفی و مثبتی دارد و کجا به کار می آید، روشی بر می گزیند که با روحیه دانش آموزان هماهنگ باشد و بازده کافی و لازم داشته باشد. او باید بداند که هر روش، چه تأثیری بر کودک می گذارد. (تأثیرگذاری ابزار کار بر کودک)
اینک به ذکر چهارچوب کلی و ویژگی هیا برنامه هایی که در رشد ذهن و قدرن خلاقیت کودک اثر دارند، می پردازیم.
تکنیک های نقاشی در دوره ابتدایی: نقاشی گروهی (قسمت اول)
پژوهشی، اردشیر، رشد معلم، بهمن 1373، شماره 106.
هنگامیکه از کار گروهی دانشآموزان سخن به میان میآيد، هدف یاددادن پارهای از آداب اجتماعی به کودکان است تا یاد بگیرند که چگونه در کنار هم جامعهای هرچند کوچک به وجود آورند، هدفی برگزینند و برای رسیدن به آن هدف، ضمن تقسیم مسئولیت کار کنند. در این رهگذر مسائل بسیاری مطرح میشود که از چشم معلم آگاه پنهان نمیماند، معلمی که به روابط دانش آموزان دقت میکند تمام مسائل را زیر نظر دارد و هر مشکلی را با هوشیاری حل میکند. چنین معلمی میتواند بسیاری از مفاهیم مهم زندگی اجتماعی را بهطور غیرمستقیم به کودکان آموزش دهد و راه را چنان هموار کند که کودک، خود به درک این مفاهیم نائل آید.
جدا از این بعد که میتوان آن را بعد اجتماعی کار گروهی نامید، وجه دیگر کار گروهی مسائل روانی و عاطفی است که بههرحال در گروه پیش میآید و بخشی از نیازهای انسان است. اگر کودکان در همان زمان کودکی بهطور دقیق با زندگی گروهی آشنا نشوند و آموزشهای لازم به آنها داده نشود، در زندگی آینده اجتماعی خود به مشکلاتی دچار خواهند شد. این مشکلات به رابطه شخص با گروه و مفید بودن شخص در گروه مربوط میشود.
یکی از راههای آموزش زندگی جمعی به دانش آموزان، ترتیب دادن برنامههایی با عنوان نقاشی گروهی است که همه دانش آموزان باید در آن شرکت کنند. در کلاس ممکن است کسانی به دلایل زیر با این نوع نقاشی مخالف باشند:
تکنیکهای نقاشی در دوره ابتدایی: نقاشی گروهی (قسمت دوم)
پژوهشی، اردشیر، رشد معلم، بهمن 1373، شماره 107.
در این مقاله چند طرح درس با شیوه کار گروهی ارائه میشود که امیدواریم مورد استفاده آموزگاران محترم هنر قرار گیرد. ارائه این طرح درسها، الگوی قابل اجرایی در هر مدرسه نیست؛ بلکه آموزگار هنر پس از مطالعه هر طرح درس باید نکات مورد نظر را در کلاس خود پیاده کند.
طرح درس شماره 1
نقاشی دو نفرِ
برای شروع برنامه نقاشی گروهی، میتوان از گروههای دو نفرِ شروع کرد. ابتدا درباره رابطه دو نفرِ به دانشآموزان توضیح بدهید و تا آنجا که ممکن است، روابط بین دو نفر را که برای هدفی معین کار میکنند برای دانشآموزان شرح دهید و مثالهایی برای تفهیم مطالب بیاورید. مهمترین مسئله میان دو نفر که میخواهند بهطور مشترک کاری انجام دهند، تعیین هدف و همکاری صمیمانه است.
بعد از توضیح رابطه دو نفرِ از آنها بخواهید تا با هم درباره موضوع واحدی گفتگو کنند و به نتیجه برسند. در هنگام این گفتگوها، میتوانید بهطور غیرمستقیم به راهنمایی دانشآموزان بپردازید و به گروههایی که مشکل دارند، کمک کنید. پس از آنکه گروههای دو نفرِ به نتیجه رسیدند، به آنها اجازه بدهید که درباره رنگآمیزی نقاشی، از خود استقلال نشان بدهند و مشورت کنند. در این شیوه، تفاهم دو نفره در حرف و عمل مطرح است تا تفاهم پدید آید و دانش آموزان بتوانند با هماهنگی کار خود را به پایان برسانند.
تکنیک های نقاشی در دوره ابتدایی -نقاشی گروهی
اردشیر پژوهشی، رشد معلم: دی 1373 – شماره 106
[/[/vc_column_inner][/vc_row_inner]
تکنیک های نقاشی در دوره ابتدایی: موضوع نقاشی
پژوهشی، اردشیر، تکنیک های نقاشی در دوره ابتدایی: موضوع نقاشی(قسمت اول) ، ﺭﺷﺪ ﻣﻌﻠﻢ، ﺍﺳﻔﻨﺪ ۱۳۷۳، ﺷﻤﺎﺭﻩ 801، ص 84 ﺗﺎ 35.
تکنیک های نقاشی در دوره ابتدایی: کلاژ با بهره گیری خلاقانه از امکانات
اردشیر پژوهشی، رشد معلم، آذر 1373، شماره 105
در کوچه پس کوچه های کودکی
(نادر فاطمی/ کارشناس هنر کودکان و عضو هیئت علمی دانشگاه)
از آقای فاطمی می پرسیم آیا هنر اصلاً آموزش دادنی هست یا نه؟
فرصتی برای بروز احساسات و اندیشه ها
(زهرا فرمانی / محقق و کارشناس هنر کودکان – روانشناس)
هنر و کودک
ما حافظان دوران کودکی هستیم.
(توران میرهادی / بنیان گذار شورای کتاب کودک ایران / داور شش دوره جایزه های کریستین اندرسن – روانشناس)
آنچه کودکان به من آموختند
(علی ذاکری، مدرس دانشگاه و محقق هنر کودکان)
نقاشی برای هر کودکی لازم است و می تواند ذهنیت کودک را سیال کند، نقاشی برای هر کودکی این امکان را فراهم می کند که دیالوگ های نگفته و آسیب های دورنی خود را بیان کند و این باعث می شود که کودک به سلامت روحی برسد.
هنر و کودکان خردسال
(فریبا کیهانی، محقق و کارشناس هنر کودکان پیش دبستانی)
هنر به عنوان زمینه ای برای رشد همه جانبۀ کودک است. از طریق هنر، کودک می تواند ابتدا محیط انسانی و جسمی خویش را بشناسد و سپس آنها را کنترل کند. هر ماده ای که کودک خلق می کند نشانگر سنجش، انتخاب و تأکید اوست. او احساسات و تجارب خود را با نشانه ها برای ما توصیف می کند. از طریق همین روند انتخاب و تأکید است که کودک تدریجاً از تغییرات پی در پی احساسی خود می کاهد و تجارب خود را عینیت و فردیت می بخشد.